ArcelorMittal – Een profiel van ’s werelds grootste staalproducent

Inleiding

ArcelorMittal is wereldwijd de grootste staalproducent buiten China en een van de meest invloedrijke industriële ondernemingen van Europa. Het bedrijf is ontstaan in 2006 uit de fusie van het Europese Arcelor en het internationaal opererende Mittal Steel, geleid door de Indiase ondernemer Lakshmi Mittal. Sinds die tijd heeft ArcelorMittal zich ontwikkeld tot een staal- en mijnbouwgigant met activiteiten in meer dan zestig landen, een brede klantenbasis in sectoren als de auto-industrie, bouw, energie en verpakkingen, en een sterke aanwezigheid in zowel ontwikkelde als opkomende markten.

Het hoofdkantoor staat in Luxemburg, maar de onderneming heeft wereldwijd productievestigingen. Daarmee is ArcelorMittal een echte multinational, die telkens moet balanceren tussen de kansen en risico’s van een sterk cyclische en internationaal competitieve markt.

Historische ontwikkeling

De wortels van ArcelorMittal liggen in twee afzonderlijke verhalen. Enerzijds was er Arcelor, dat in 2002 ontstond uit de fusie van drie Europese staalgroepen: Aceralia (Spanje), Arbed (Luxemburg) en Usinor (Frankrijk). Arcelor werd daarmee het zwaartepunt van de Europese staalindustrie, gericht op hoogwaardige producten.

Aan de andere kant stond Mittal Steel, opgebouwd door Lakshmi Mittal vanaf de jaren ’70. Hij verwierf wereldwijd verouderde staalfabrieken – van Trinidad tot Kazachstan – en bracht deze met kostenbeheersing en modernisering weer tot leven. In 2004 werd Mittal Steel Company officieel de grootste staalproducent ter wereld.

De fusie in 2006 tussen beide partijen verliep niet zonder strijd. Arcelor verzette zich aanvankelijk fel tegen het vijandige bod van Mittal, gesteund door overheden in Luxemburg en Frankrijk. Uiteindelijk ging Arcelor toch akkoord, nadat Mittal zijn bod verhoogde en toezeggingen deed over werkgelegenheid. Zo ontstond ArcelorMittal, een onderneming die op dat moment goed was voor circa 10% van de wereldwijde staalproductie.

Na de fusie volgden zware jaren. De financiële crisis van 2008, de wereldwijde staalcrisis in 2015-2016 en de structurele overcapaciteit vanuit China drukten de marges zwaar. De onderneming moest herstructureren, fabrieken sluiten of afwaarderen en sterk focussen op schuldafbouw.

Een belangrijke omslag kwam in de jaren daarna: ArcelorMittal verkocht onderdelen zoals ArcelorMittal USA en concentreerde zich op kernactiviteiten. De focus verschoof naar schuldreductie, aandeelhoudersrendement en verduurzaming van de productie.

Activiteiten en markten

ArcelorMittal levert staal voor een breed spectrum aan toepassingen.

• Auto-industrie: de onderneming produceert ultrasterk en licht staal, geschikt voor moderne voertuigen en elektrische auto’s. Veiligheid en gewichtsbesparing staan hierbij centraal.
• Bouw en infrastructuur: constructiestaal, betonstaal, profielen en platen voor gebouwen, bruggen en funderingen.
• Energie en industrie: staal voor pijpleidingen, offshore platforms, windturbines en drukvaten.
• Huishoudelijke apparaten: roestvast en gecoat staal voor witgoed zoals koelkasten en wasmachines.
• Verpakking: blikstaal voor voedsel- en drankindustrie, met hoge eisen aan voedselveiligheid.
• Nieuwe toepassingen: circulaire en duurzame staaloplossingen, waaronder het XCarb®-programma voor groen staal.

Naast staalproductie bezit ArcelorMittal ook mijnbouwactiviteiten, met eigen ijzererts- en kolenmijnen. Dat zorgt voor meer grip op de grondstofkosten, al blijft de onderneming gevoelig voor prijsschommelingen.

Financiële prestaties

De omzet van ArcelorMittal schommelt jaarlijks tussen de 60 en 80 miljard dollar. Daarmee is het bedrijf qua omvang stabiel, maar de winstontwikkeling is extreem volatiel.

• 2018: omzet ruim 76 miljard, winst circa 5 miljard.
• 2019: omzet 71 miljard, verlies bijna 2,5 miljard door zwakke staalprijzen en afboekingen.
• 2020: omzet 53 miljard, verlies ruim 0,5 miljard door de pandemie.
• 2021: hersteljaar, omzet ruim 76 miljard en recordwinst van meer dan 15 miljard dankzij hoge staalprijzen.
• 2022: omzet bijna 80 miljard, winst nog steeds hoog op 9,5 miljard, ondanks stijgende energieprijzen.
• 2023: omzet daalde naar 68 miljard, winst slechts 0,9 miljard door economische vertraging en druk op marges.
• 2024: omzet 62 miljard, winst 1,3 miljard – iets herstel, maar nog steeds geen sterke marges.
• Eerste helft 2025: omzet licht lager, maar winst sterk verbeterd naar 2,6 miljard dankzij valuta-effecten en lagere bijzondere lasten.

De winsten hangen dus sterk af van staalprijzen, energiekosten en bijzondere posten. Waar de omzet redelijk stabiel blijft, bepalen deze factoren of het bedrijf een recordwinst boekt of in de min schiet.

Schuld en balans

Een van de belangrijkste strategische keuzes van ArcelorMittal de afgelopen jaren was het terugbrengen van de schuld.

• Eind 2018 bedroeg de nettoschuld nog ruim 10 miljard dollar.
• In 2020 was dit teruggebracht naar circa 6,4 miljard.
• In 2021 daalde dit verder naar 4 miljard.
• Eind 2022 bereikte de nettoschuld een dieptepunt van 2,2 miljard.
• Eind 2023 lag dit rond 2,9 miljard.
• In 2025 hanteert ArcelorMittal opnieuw een doelstelling van rond de 7 miljard, mede om ruimte te houden voor investeringen en aandeleninkoop.

De balans als geheel toont een groei van activa en eigen vermogen. Eigen vermogen is gegroeid van circa 48 miljard in 2019 naar meer dan 56 miljard halverwege 2025. Voorzieningen voor pensioenen, belastingen en milieuverplichtingen blijven substantieel, maar zijn beheersbaar.

Koers en waardering

De beurskoers van ArcelorMittal is, net als de winst, volatiel. Na dalingen in 2019 en 2020 volgde in 2021 een sterk herstel, waarna de koers in 2022 en 2023 opnieuw onder druk kwam door lagere winsten. In 2025 noteert het aandeel rond de 35 à 36 dollar.

De koers-winstverhouding (K/W) beweegt sterk mee met de winstontwikkeling:

• In topjaren als 2021 en 2022 lag de K/W extreem laag (rond 3–5), omdat de winsten hoog waren.
• In 2023 steeg de K/W juist sterk door de lage winst.
• In 2025 ligt de ratio rond 10–11 op basis van trailing cijfers. Bij annualisatie van de sterke H1 2025-cijfers komt de K/W lager uit, rond 6. Voor een cyclisch staalbedrijf is 10–11 eerder aan de bovengrens, maar in absolute zin niet hoog.

Bestuur en governance

Het bestuur van ArcelorMittal kende een belangrijke verandering in 2021. Lakshmi Mittal, jarenlang CEO en oprichter van het imperium, droeg het stokje over aan zijn zoon Aditya Mittal, die sindsdien de CEO is. Lakshmi bleef actief als Executive Chairman.

De Raad van Bestuur is aangevuld met meer onafhankelijke leden, met ervaring in duurzaamheid, mijnbouw en financiële markten. Daarmee professionaliseert het bedrijf zijn governance, terwijl de familie-invloed stevig aanwezig blijft.

De strategische prioriteiten van het bestuur zijn:

• schuldreductie en financiële discipline,
• verduurzaming van de staalproductie,
• groei in India en opkomende markten,
• aandeelhoudersbeloning via dividend en aandeleninkoop.

Bedreigingen en uitdagingen

ArcelorMittal opereert in een omgeving met forse uitdagingen:

1. Overcapaciteit en dumping uit Azië: Chinese staalproducenten drukken regelmatig grote volumes tegen lage prijzen op de wereldmarkt. Dit zet de marges van Europese en Amerikaanse producenten onder druk.
2. Energie- en CO₂-kosten: de Europese productie wordt geconfronteerd met hoge energieprijzen en strenge milieuregels. Dit maakt de kostenstructuur minder competitief.
3. Cyclische vraag: staal is nauw verbonden met de bouw- en auto-industrie, sectoren die sterk reageren op de economische cyclus.
4. Alternatieve materialen: op lange termijn kunnen aluminium, composieten en hout bepaalde toepassingen van staal vervangen.
5. Regulering en handelspolitiek: importheffingen en geopolitieke spanningen maken de markt onzeker.

Kansen en strategie

Tegelijkertijd liggen er kansen voor ArcelorMittal:

• Duurzaam staal: het bedrijf investeert miljarden in CO₂-reductie, waterstoftechnologie en circulaire productie. Dit biedt kansen om zich te onderscheiden in een wereld die steeds meer op duurzaamheid let.
• Groei in India: de urbanisatie en industrialisatie van India maakt dit land tot een kernmarkt voor de komende decennia. Hier wil ArcelorMittal de capaciteit fors uitbreiden.
• Hoogwaardige producten: segmenten als auto, verpakkingen en energie-infrastructuur bieden hogere marges dan bulkstaal.
• Financiële discipline: met lagere schulden en gezonde kasstromen kan het bedrijf flexibeler inspelen op marktschommelingen.

Conclusie

ArcelorMittal is een wereldspeler in staal, die in zijn lange historie vele cycli en crises heeft doorstaan. Het bedrijf combineert de schaal en internationale reikwijdte van een industriegigant met de invloed van een familiebedrijf.

De onderneming staat voor een dubbele uitdaging: enerzijds concurreren met goedkope productie uit Azië en omgaan met de cyclische schommelingen van de staalmarkt, anderzijds zichzelf heruitvinden als producent van duurzaam, hoogwaardig staal.

De strategie voor de komende jaren is duidelijk:

• schuld onder controle houden,
• aandeelhouders belonen,
• sterk inzetten op duurzame productie en CO₂-reductie,
• en India positioneren als nieuwe groeimotor.

Met die koers probeert ArcelorMittal niet alleen zijn positie in de wereldstaalmarkt te behouden, maar ook een toekomstbestendig model neer te zetten in een industrie die zich moet aanpassen aan de eisen van een duurzame wereld.