KPN - Profiel, historie en perspectieven
Inleiding
Koninklijke KPN N.V. is al decennialang een van de bekendste bedrijven in Nederland. Waar het ooit begon als de PTT, de nationale dienst voor post, telegraaf en telefonie, is het vandaag de dag de ruggengraat van de digitale samenleving. KPN levert internet, mobiele telefonie, televisie en zakelijke IT-oplossingen aan miljoenen Nederlanders en duizenden bedrijven. Ondanks dat Nederland een relatief kleine en verzadigde markt is, weet KPN met gerichte investeringen en slimme strategische keuzes een stabiele positie te behouden. In dit verslag wordt de ontwikkeling van het bedrijf de afgelopen jaren beschreven: de financiële resultaten, de strategie, het bestuur, de uitdagingen en de toekomstperspectieven.
Historische achtergrond
De wortels van KPN gaan terug tot 1881, toen in Nederland de eerste telefoonmaatschappijen ontstonden. Lange tijd werden post en telecomdiensten ondergebracht in één staatsbedrijf, PTT. In 1989 werd dit telecomdeel verzelfstandigd en ontstond Koninklijke PTT Nederland. Vanaf 1994 werd KPN beursgenoteerd en begon het bedrijf internationale avonturen. Met investeringen in Duitsland (E-Plus), België (BASE) en andere landen probeerde KPN een rol van betekenis te spelen in Europa. Deze expansie ging gepaard met hoge schulden en drukte op de resultaten. Vanaf 2005 koos KPN weer nadrukkelijk voor focus op Nederland en werden de buitenlandse takken verkocht.
In 2013 deed het Mexicaanse América Móvil een poging om KPN volledig over te nemen. Deze poging werd tegengehouden door een beschermingsstichting en politieke weerstand. Toch behield América Móvil een aanzienlijk belang van ongeveer 20%, dat het tot vandaag bezit. Sindsdien ligt de nadruk volledig op de thuismarkt: Nederland.
Kernactiviteiten en segmenten
KPN kent drie belangrijke segmenten.
- Consumentenmarkt (Consumer): het grootste onderdeel van KPN, goed voor ruim de helft van de omzet. Hier vallen internet, televisie, vaste en mobiele telefonie onder. Glasvezel speelt een steeds belangrijkere rol.
- Zakelijke markt (Business): hier levert KPN oplossingen voor bedrijven en overheden. Naast traditionele telecomdiensten gaat het steeds meer om cloud, beveiliging, dataoplossingen en IoT.
- Wholesale: KPN verhuurt zijn netwerk aan andere aanbieders, zoals Odido en kleinere providers. Dit segment is kleiner in omzet, maar kent hoge marges.
Het zwaartepunt ligt duidelijk in Nederland: meer dan 95% van alle inkomsten komt van de binnenlandse markt. Daarmee is KPN een uitgesproken nationale speler.
Financiële ontwikkeling – omzet en winst
De omzet van KPN beweegt al jaren rond hetzelfde niveau, tussen de 5,2 en 5,7 miljard euro. De afgelopen zeven jaar waren er kleine fluctuaties, maar grote groei bleef uit.
- In 2018 en 2019 lag de omzet rond 5,6–5,7 miljard, met winsten van 789 miljoen en 1,041 miljard euro.
- In 2020 daalde de winst fors naar 551 miljoen euro door corona en hogere kosten, terwijl de omzet vrijwel stabiel bleef.
- In 2021 volgde een uitschieter met een winst van 1,278 miljard euro, grotendeels door eenmalige baten.
- Daarna zakte de winst terug naar een stabiel niveau: 743 miljoen in 2022, 804 miljoen in 2023 en 843 miljoen in 2024.
De eerste helft van 2025 laat zien dat KPN wel meer omzet genereert (2,87 miljard, tegen 2,75 miljard een jaar eerder), maar de nettowinst terugliep naar 379 miljoen (401 miljoen in dezelfde periode van 2024). Dat laat zien dat hogere kosten, belastingen en investeringen de winst drukken. Operationeel presteert KPN echter stabiel, met EBITDA-marges boven de 45%.
Winstgevendheid en marges
De operationele marge van KPN (EBIT/omzet) ligt gemiddeld rond de 13–15%. In 2019 en 2021 waren er uitzonderlijk hoge marges door eenmalige posten, maar structureel beweegt de marge rond dit niveau. KPN’s eigen maatstaf, de EBITDA-marge, laat een gunstiger beeld zien: ongeveer 40–45%. Hiermee behoort KPN tot de beter presterende telecombedrijven in Europa.
Onderliggend is de winst vrij stabiel: tussen de 740 en 830 miljoen euro per jaar. De pieken in 2019 en 2021 verdwijnen grotendeels als je incidentele baten wegfiltert. Dit benadrukt dat KPN geen groeikanon is, maar een bedrijf met stabiele kasstromen en voorspelbare winstgevendheid.
Koersontwikkeling en waardering
De beurskoers van KPN is sinds 2020 ongeveer verdubbeld, van rond de 2 euro naar ruim 4 euro per aandeel. De verklaring voor deze stijging zit in meerdere factoren: vertrouwen in de glasvezelstrategie, kostenbesparingen, hogere marges en een aantrekkelijk dividendrendement. Bovendien heeft speculatie over mogelijke overnames de koers extra ondersteund.
De koers-winstverhouding (K/W) van KPN ligt doorgaans tussen de 15 en 20. Dat is relatief hoog voor een telecombedrijf, en weerspiegelt het defensieve, stabiele karakter van KPN. Beleggers betalen dus graag wat meer voor zekerheid. In 2025 ligt de K/W rond 20–22, afhankelijk van de uiteindelijke winst per aandeel.
Dividend en aandeleninkoop
KPN is een uitgesproken dividendfonds. Sinds 2018 is het dividend jaarlijks met 1 cent per aandeel verhoogd: van 0,12 euro in 2018 tot 0,16 euro in 2024, en naar verwachting 0,17 euro in 2025. Het dividendrendement ligt daarmee stabiel tussen 4 en 5%.
Naast dividend koopt KPN al jaren eigen aandelen in. Jaarlijks gaat er ongeveer 200–300 miljoen euro naar inkoopprogramma’s. In 2025 loopt er opnieuw een programma van rond de 200 miljoen euro. Voor de toekomst zegt KPN dat deze buybacks structureel onderdeel blijven van het beleid, zij het afhankelijk van de vrije kasstroom en investeringen. Na de piekjaren van glasvezeluitrol (2026) kan de omvang weer groeien.
Balans en financiële positie
KPN’s balans is de afgelopen jaren sterker geworden. Het eigen vermogen steeg van ongeveer 4 miljard in 2018 naar circa 6,5 miljard in 2025. De netto schuld bleef rond de 5 miljard euro, waardoor de leverage-ratio (netto schuld ten opzichte van EBITDA) is gedaald naar ongeveer 2,3. Dit is ruim onder de grens van 2,5 die KPN zichzelf stelt. De solvabiliteit verbeterde van 19% in 2018 naar bijna 30% nu. Daarmee staat KPN financieel solide in de markt, ondanks de hoge investeringen.
Bestuur en strategie
Het bestuur van KPN veranderde in de afgelopen jaren. Na de periode van Eelco Blok als CEO (tot 2018) nam Joost Farwerck het stokje over. Onder zijn leiding ligt de nadruk op glasvezeluitrol, 5G en digitale diensten. Aan de financiële kant was Jan Kees de Jager tot 2020 CFO, gevolgd door Chris Figee. Sinds 2024 is Maximo Ibarrola CFO.
Naast de CEO en CFO kent het bestuur sterke posities voor technologie, consumentenmarkt, zakelijke markt en personeelsbeleid. Het bestuur is de laatste jaren verbreed met meer digitale en internationale expertise, wat aansluit bij de koers van KPN als digitale dienstverlener.
Groei in een verzadigde markt
Nederland is een kleine markt, en bijna iedereen heeft al internet, mobiel en televisie. Toch weet KPN groei te realiseren door:
- hogere waarde per klant via glasvezel en bundeling van diensten,
- uitbreiding van zakelijke diensten (cloud, security, IoT),
- verhuur van het netwerk aan andere providers (wholesale),
- en structurele kostenbesparingen door digitalisering en verduurzaming.
Nieuwe diensten in zorg, beveiliging en data-analyse zijn relatief klein in omzet, maar strategisch belangrijk. Zo blijft KPN een relevante speler in de digitale samenleving.
Concurrentie
De belangrijkste concurrenten van KPN in Nederland zijn VodafoneZiggo (met een sterk kabelnetwerk) en Odido (voorheen T-Mobile NL). Daarnaast concurreren op de zakelijke markt internationale IT-reuzen zoals Microsoft, Amazon en Google met hun cloud- en securityoplossingen. Door wholesale verdient KPN echter ook indirect aan zijn concurrenten, omdat zij vaak gebruikmaken van het KPN-netwerk.
Overnames en toekomst
KPN doet geen grote internationale overnames meer, maar wel kleine, gerichte acquisities in cybersecurity en cloud. Voorbeelden zijn QSight IT, Inspark en CAM IT Solutions. Hiermee versterkt KPN zijn positie in digitale diensten, vooral in de zorg en zakelijke markt.
KPN zelf wordt al jaren gezien als een overnamekandidaat, mede door het belang van América Móvil. Toch is een overname lastig door beschermingsconstructies en politieke gevoeligheid: de Nederlandse telecominfrastructuur wordt als strategisch gezien.
Toekomstperspectief
KPN’s doelen voor de toekomst zijn duidelijk:
- Netwerk: 80% van de huishoudens op glasvezel in 2026, en volledige uitrol van 5G.
- Zakelijke diensten: groeien in cloud, security en IoT.
- Duurzaamheid: volledig klimaatneutraal in 2040, al sinds 2015 klimaatneutraal in de bedrijfsvoering.
- Financieel: stabiele omzet, hoge marges, stijgend dividend en voortzetting van buybacks.
De komende jaren staan in het teken van hoge investeringen. Tot 2026 gaat er jaarlijks meer dan een miljard euro naar glasvezel en mobiel. Dit drukt tijdelijk op de vrije kasstroom. Vanaf 2027, als de grootste investeringsgolf voorbij is, kan de winstgevendheid structureel hoger uitvallen.
Conclusie
KPN is veranderd van een breed internationaal telecombedrijf naar een nationale speler die de digitale infrastructuur van Nederland vormt. Het bedrijf is stabiel, financieel gezond en dividendgericht. Groei komt niet uit volumegroei, maar uit hogere waarde per klant, uitbreiding van zakelijke digitale diensten en structurele kostenverlaging. De koersontwikkeling van de afgelopen jaren laat zien dat beleggers vertrouwen hebben in deze strategie, al blijven concurrentie en regulering uitdagingen.
Met glasvezel en 5G legt KPN de basis voor de komende decennia, en met zijn digitale diensten positioneert het zich als de spil van de Nederlandse digitale samenleving.