Besi: een Nederlandse pionier op de wereldmarkt voor chips

Wie de halfgeleiderindustrie van een afstand bekijkt, denkt vaak aan de reuzen die de markt domineren: ASML met zijn lithografiemachines of TSMC als ’s werelds grootste chipfabrikant. Toch schuilt er achter deze giganten een keten van gespecialiseerde spelers die elk een cruciaal radertje vormen in het geheel. Eén van die spelers is het Nederlandse Besi, voluit BE Semiconductor Industries. Waar het bedrijf ooit klein begon als een spin-off van Philips, is het in enkele decennia uitgegroeid tot een toonaangevende leverancier van apparatuur voor het assembleren en verpakken van chips.

De kracht van Besi ligt in het zogeheten backend-proces: de laatste fase van chipproductie, waarin de kale halfgeleider wordt voorzien van een behuizing en verbindingen die het mogelijk maken om de chip te gebruiken in een smartphone, computer of auto. Dat klinkt eenvoudig, maar is het allerminst. Naarmate chips krachtiger en kleiner worden, stijgen de technische eisen exponentieel. Juist in dit speelveld heeft Besi zich een naam verworven: als leverancier van uiterst precieze, winstgevende en innovatieve machines.

Een technologische verschuiving: hybrid bonding

De wereld van chipassemblage verandert snel. Waar het vroeger volstond om chips met draadjes of soldeerballetjes te verbinden, groeit nu de behoefte aan driedimensionale integratie. Processoren, geheugens en sensoren moeten niet alleen naast elkaar maar ook bovenop elkaar worden gestapeld om hogere prestaties te leveren op een kleiner oppervlak. De oplossing daarvoor is hybrid bonding: een techniek waarbij chips op nanometerniveau rechtstreeks aan elkaar worden verbonden.

Besi behoort tot de eerste bedrijven die commercieel levensvatbare systemen voor hybrid bonding introduceerden. Deze machines maken miljoenen verbindingen per vierkante millimeter mogelijk, met minder energieverlies en een hogere snelheid. Het is precies de technologie die de sector nodig heeft voor kunstmatige intelligentie, datacenters en de nieuwste generatie smartphones. Hybrid bonding is niet zomaar een productlijn, maar vormt de kern van Besi’s strategische toekomst. De marges zijn hoog, de concurrentie beperkt en de groeiverwachtingen groot.

Cycli van pieken en dalen

De cijfers van Besi laten goed zien hoe cyclisch de sector is. In 2018 lag de omzet nog rond een half miljard euro, maar een jaar later volgde een dip toen chipmakers hun investeringen terugschroefden. In 2020 begon het herstel, en in 2021 volgde een record: bijna 750 miljoen euro omzet en meer dan 280 miljoen winst. Het was de belichaming van een perfecte storm: 5G-netwerken, datacenters en consumentenelektronica vroegen massaal om geavanceerde chips.

Maar net zo snel als de vraag stijgt, kan zij ook weer afnemen. In 2022 daalde de omzet licht, en in 2023 kwam er een scherpe correctie. Klanten hadden te veel voorraden opgebouwd en stelden bestellingen uit. Toch bleef Besi winstgevend, met een nette marge, waar andere bedrijven in de sector rode cijfers schreven. Dat komt doordat Besi’s producten juist in de meer gespecialiseerde en margerijke niches zitten. In 2024 herstelde de omzet weer naar ruim 600 miljoen, en ook in de eerste helft van 2025 hield het bedrijf zijn winstgevendheid overeind, al lag de nettomarge lager door een minder gunstige productmix en ongunstige wisselkoersen. Voor heel 2025 verwacht Besi een winst van ongeveer 135 tot 145 miljoen euro.

Marges die de sector doen opkijken

Een van de meest opmerkelijke kenmerken van Besi is de marge. Terwijl veel sectorgenoten genoegen nemen met brutomarges rond de veertig procent, schommelt Besi al jaren rond de zestig procent. In goede jaren stijgt dat zelfs hoger. De nettomarge kan daardoor oplopen tot boven de dertig procent, uitzonderlijk voor een kapitaalintensieve industrie.

Hybrid bonding versterkt dit beeld: de marges op deze nieuwe machines liggen boven het gemiddelde, waardoor Besi’s totale marge nog aantrekkelijker wordt naarmate dit segment groeit. Zelfs in 2025, een jaar waarin de winst tijdelijk terugvalt, blijft de brutomarge op hetzelfde hoge niveau. Het illustreert de kracht van het bedrijfsmodel: een combinatie van technologische voorsprong en een asset-light strategie, waarbij de productie grotendeels is uitbesteed en de vaste kosten laag zijn.

Wereldwijde spreiding, maar met een Aziatisch zwaartepunt

Besi verkoopt zijn machines wereldwijd, maar de verdeling is scheef. Ongeveer tachtig procent van de omzet komt uit Azië. China is de grootste markt met meer dan een derde van de omzet, gevolgd door Taiwan en Zuid-Korea. Daar zitten immers de grootste chipfabrieken en de toonaangevende assemblagebedrijven.

De Verenigde Staten en Europa spelen een kleinere rol, met elk ongeveer tien procent van de omzet. Toch groeit de vraag uit de VS, vooral door de opkomst van kunstmatige intelligentie en investeringen in datacenters. Europa kan profiteren van de Chips Act en nieuwe fabrieken in onder andere Duitsland, maar voorlopig is dat effect nog beperkt.

Deze concentratie in Azië maakt Besi gevoelig voor geopolitieke spanningen. Exportrestricties richting China, onzekerheden rond Taiwan en de afhankelijkheid van enkele grote klanten zijn reële risico’s. Tegelijkertijd werken overheden in de VS en Europa juist aan meer lokale productie, wat voor Besi op langere termijn een kans kan zijn.

De beurskoers: verwachting drijft de waarde

De koers van het aandeel Besi vertelt een fascinerend verhaal. Sinds 2018 is de koers vervijfvoudigd, van ongeveer twintig euro naar meer dan 120 euro nu. De winst daarentegen is niet vervijfvoudigd; die piekte in 2021 en ligt sindsdien lager. Dat betekent dat de waardering fors is opgelopen.

Waar de koers-winstverhouding in 2018 rond de twaalf lag, schommelt die nu tussen de 66 en 71. De markt prijst Besi dus niet op basis van de huidige winst, maar op de verwachting dat hybrid bonding en AI de winst de komende jaren zullen opstuwen naar nieuwe records. Dit maakt de koers gevoelig voor teleurstellingen, maar tegelijk weerspiegelt het de strategische positie die beleggers toedichten aan Besi.

Een ijzersterke balans

Wat Besi bijzonder solide maakt, is de balans. Het bedrijf heeft honderden miljoenen euro’s aan cash en vrijwel geen rentedragende schulden. De netto kaspositie is daardoor zeer ruim positief en de solvabiliteit hoog.

Dit geeft Besi de vrijheid om tegenslagen in de cyclus op te vangen en toch royaal geld uit te keren aan aandeelhouders. Zelfs in moeilijke jaren kan het dividend op peil blijven en lopen de aandeleninkoopprogramma’s door. Dit beleid maakt het aandeel aantrekkelijk, omdat beleggers weten dat ze op constante uitkeringen kunnen rekenen, los van de grillen van de markt.

Dividend en buybacks: gul naar de aandeelhouder

Besi staat bekend om zijn gulle dividendbeleid. In recordjaar 2022 keerde het bedrijf 3,33 euro per aandeel uit. In de jaren erna werd het dividend verlaagd, in lijn met de lagere winst, maar bleef het nog steeds boven de twee euro per aandeel. Voor 2025 wordt een uitkering van ongeveer twee euro verwacht.

Daarbovenop voert Besi omvangrijke aandeleninkoopprogramma’s uit, vaak ter waarde van 300 miljoen euro per jaar. Sinds 2018 is zo het aantal uitstaande aandelen met vijf tot tien procent verminderd. Samen met het dividend leidt dit tot totale uitkeringen die regelmatig de nettowinst overstijgen, mogelijk gemaakt door de grote kaspositie.

R&D als motor voor de toekomst

De investeringen in onderzoek en ontwikkeling zijn relatief hoog: jaarlijks zo’n 60 tot 65 miljoen euro, goed voor ongeveer tien procent van de omzet. Dit niveau wordt bewust vastgehouden, ook in jaren dat de omzet daalt. Het zwaartepunt ligt volledig op hybrid bonding en andere vormen van advanced packaging. Daarmee wil Besi zijn voorsprong behouden en voorbereid zijn op alternatieve routes, mocht de industrie onverwacht voor andere technieken kiezen.

Bestuur en historie

De geschiedenis van Besi is onlosmakelijk verbonden met Richard Blickman, de CEO die bijna dertig jaar aan het roer stond. Onder zijn leiding groeide het bedrijf van een kleine spin-off naar een wereldspeler. Hij bouwde een cultuur waarin marges, efficiency en technologische voorsprong centraal staan.

In 2023 kwam er een nieuwe fase. Blickman trad terug en maakte plaats voor een internationale opvolger, terwijl de Raad van Commissarissen eveneens internationaler werd samengesteld. De CFO blijft verantwoordelijk voor het royale uitkeringsbeleid, terwijl de rol van de CTO steeds groter wordt door de focus op hybrid bonding. Zo verschuift het bestuur mee met de veranderende strategie van het bedrijf.

Vooruitzichten

De komende jaren belooft Besi een interessant pad. Voor 2025 wordt nog een gematigd resultaat verwacht: een omzet van ruim zeshonderd miljoen en een winst van ongeveer 135 tot 145 miljoen euro. Het echte groeiverhaal moet daarna komen. Vanaf 2026, als hybrid bonding grootschalig wordt toegepast in smartphones, datacenters en geheugenmodules, kan de omzet aanzienlijk toenemen. Richting 2030 is een omzet boven de miljard euro realistisch, met marges die structureel hoog blijven.

Tegelijkertijd blijven de risico’s bestaan. Geopolitieke spanningen, exportrestricties en technologische alternatieven kunnen roet in het eten gooien. Toch staat Besi met zijn sterke balans, hoge marges en technologische voorsprong stevig in de markt.

Slot

Het verhaal van Besi is er één van lange adem en strategische focus. Vanuit Nederland heeft het bedrijf zich opgewerkt tot een cruciale speler in de mondiale chipindustrie. Het combineert een uitzonderlijk sterke financiële positie met een technologische troefkaart die het bedrijf een plaats geeft in de voorhoede van de halfgeleiderwereld. De komende jaren zullen beslissend zijn: als hybrid bonding daadwerkelijk de nieuwe standaard wordt, kan Besi zijn belofte waarmaken en de geschiedenisboeken ingaan als de stille kracht achter de chips van de toekomst.