Staalmarkt en marges

Het fundament onder de winstontwikkeling van ArcelorMittal blijft de balans tussen de prijs van staal en de kosten van grondstoffen en energie. De staalprijs lag voor 2020 rond $450 tot $500 per ton, maar steeg in 2021 uitzonderlijk hard naar niveaus van rond $850 tot boven $900. Daarna volgde een normalisatie, al bleven prijzen in 2024 en 2025 hoger dan voor de coronaperiode, met recente noteringen rond $900 per ton in de VS en circa $600 tot $700 in Europa. Tegelijkertijd bleven cruciale grondstoffen zoals ijzererts, rond $100 per ton, en cokeskolen, rond $190 tot $200 per ton, in een middenzone. Daardoor bleef er ruimte over voor gezonde spreads, zelfs in een duidelijk zwakkere markt dan de piekjaren.

Deze verhouding zie je terug in de marges per ton staal. In 2025 lag de EBITDA per ton in het derde kwartaal op $111. Over de eerste negen maanden van dat jaar bedroeg dit $121 per ton. Dat is aanzienlijk hoger dan het historisch gemiddelde van $89 per ton over 2012 tot en met 2019. Dat het bedrijf zulke marges haalt op een moment dat de staalcyclus eerder in een dal dan in een piek zit, laat zien dat de onderliggende winstgevendheid structureel sterker is geworden. Dit komt niet alleen door marktprijzen, maar vooral door keuzes in de portfolio en strakkere kostenbeheersing.

Kosten en efficiëntie

De onderneming heeft de afgelopen jaren haar activiteiten grondig opgeschoond en aangevuld met strategische investeringen. Verlieslatende onderdelen zijn afgestoten, waaronder de Amerikaanse staalactiviteiten in 2020 en later fabrieken en mijnen in onder meer Bosnië. Moeilijke activiteiten zoals de Italiaanse staalfabriek in Taranto zijn ondergebracht in joint ventures, zodat de risico’s en investeringsplichten worden gedeeld. Ook in Zuid-Afrika werden productieactiviteiten afgebouwd waar structurele verliezen niet meer waren weg te krijgen.

Parallel daaraan investeert ArcelorMittal juist in strategische sectoren en kapitaalintensieve projecten die de concurrentiekracht vergroten. In Liberia wordt de ijzerertsproductie opgevoerd naar 20 miljoen ton per jaar, wat volgens het bedrijf circa $450 miljoen extra EBITDA kan opleveren wanneer de volledige capaciteit draait. In de Verenigde Staten nam ArcelorMittal volledige controle over de Calvert-fabriek en wordt $1,2 miljard gestoken in de productie van elektrisch staal, een cruciaal materiaal voor elektromotoren en energie-infrastructuur. Ook in Brazilië, India en Europa lopen grote projecten die samen tussen $1,8 en $2,1 miljard extra EBITDA moeten opleveren richting 2027. Dit alles heeft geleid tot een slanker, efficiënter en winstgevender bedrijf.

Europese steun en bescherming

De Europese Unie speelt een belangrijke rol in de marktpositie van ArcelorMittal. De safeguard-maatregelen, waarbij importquota en heffingen worden opgelegd boven een bepaalde invoerlimiet, beschermen de Europese staalmarkt tegen goedkope import. Deze maatregelen zijn verlengd tot 2026 en worden aangescherpt met hogere heffingen die kunnen oplopen tot 50 procent. Daarnaast voert de EU regelmatig anti-dumpingmaatregelen in die directe prijsdruk van gesubsidieerde buitenlandse staalproducenten verlagen.

Met de introductie van het Carbon Border Adjustment Mechanism, dat vanaf 2026 CO₂-intensieve importen beprijst, wordt bovendien voorkomen dat buitenlandse producenten zonder CO₂-kosten de markt domineren. Dat nivelleert het speelveld, al blijven de investeringskosten voor decarbonisatie voor ArcelorMittal zelf fors. Tegelijkertijd ontvangt het bedrijf aanzienlijke staatssteun voor groene projecten, zoals €1,3 miljard in Duitsland, €850 miljoen in Frankrijk en €460 miljoen in Spanje. Deze steun verlaagt de investeringsdruk en versnelt de omschakeling naar CO₂-arme staalproductie.

Winst en onderliggende kracht

Door cycli, afboekingen en eenmalige posten schommelt de gerapporteerde winst, maar de onderliggende winst laat een veel stabieler beeld zien. De onderstaande tabel geeft de ontwikkeling over de afgelopen acht kwartalen weer, zowel volgens de officiële winstcijfers als gecorrigeerd voor eenmalige posten.

Nettowinstontwikkeling (USD miljoen)

Het groot verlies in 4Q 2023 is vooral het gevolg van afboekingen, onder andere in Kazachstan en Italië. De aangepaste winst van $982 miljoen laat zien dat de operationele kern destijds gezond was. In 2024 zakte de winstgevendheid door zwakkere marktcondities en enkele negatieve posten, maar bleef de aangepaste winst elk kwartaal tussen ongeveer $400 en $700 miljoen. In 2025 stabiliseerde het beeld verder, waarbij de winst in 1Q en 3Q solide was en 2Q een tijdelijke piek liet zien door ongeveer $800 miljoen aan positieve uitzonderlijke posten.

Schuld en aandeelhouderswaarde

De ontwikkeling van de nettoschuld laat een opmerkelijke omslag zien. In 2017 stond ArcelorMittal nog op $10,1 miljard nettoschuld. In 2022 was dat gedaald tot $2,24 miljard, mede dankzij sterke kasstromen en desinvesteringen. Daarna is de schuld weer opgelopen naar $5,08 miljard in 2024, vooral door investeringen in groei en groene productie. Dit niveau wordt door kredietbeoordelaars nog steeds als comfortabel beschouwd en sluit aan bij de strategie van het bedrijf. Een gezonde balans die ruimte biedt voor investeringen en forse aandeelhoudersbeloningen.

Die beloningen bestaan vooral uit aandeleninkoop. In iets meer dan vier jaar tijd heeft ArcelorMittal ongeveer 38 procent van de uitstaande aandelen ingetrokken. Dat betekent niet dat het bedrijf van de beurs wil verdwijnen, maar dat het de waardering van het aandeel aantrekkelijk vond en aandeelhouderswaarde prioriteert. Omdat ingekochte aandelen worden vernietigd, verandert het eigendom niet op een manier die richting een delisting wijst.

Huidige waardering

De koers-winstverhouding op TTM-basis ligt rond 12,5 tot 13. Voor een cyclisch staalbedrijf in een middenfase van de cyclus is dat een gematigde waardering. De markt prijst daarmee zowel stabiliteit in de onderliggende winst als onzekerheid over de staalcyclus. Dankzij de combinatie van efficiëntere productie, gezonde spreads, een sterke balans en Europese ondersteuning staat ArcelorMittal nu beter gepositioneerd om schommelingen in de markt op te vangen dan in eerdere periodes.

Korte slot

ArcelorMittal heeft zich in korte tijd omgevormd tot een financieel sterke, efficiëntere en strategisch scherper gepositioneerde staalproducent. De stevige investeringen in groen staal, de afbouw van zwakke onderdelen en de steun vanuit Europa maken het bedrijf weerbaarder dan voorheen.