Akzo Nobel - Profiel, historie en perspectieven
datum 23-09-2025
Akzo Nobel is een van oorsprong Nederlands bedrijf en behoort tot de wereldtop in verf- en coatings. Het hoofdkantoor staat in Amsterdam en het bedrijf opereert in meer dan 150 landen met ruim 30.000 medewerkers. Na de verkoop van de divisie Specialty Chemicals in 2018 richt Akzo Nobel zich volledig op decoratieve verven en industriële coatings. Het bedrijf heeft een portfolio van sterke merken zoals Flexa, Sikkens, Hammerite en International, en bedient zowel de consumentenmarkt via bouwmarkten en verfspeciaalzaken als de industriële markt met coatings voor onder meer scheepsbouw, transport en metaaltoepassingen.
Strategische herpositionering
De verkoop van Specialty Chemicals in 2018 markeerde een kantelpunt. Die divisie was stabiel en winstgevend, maar paste volgens het bestuur niet meer bij de strategie om een pure speler in verf en coatings te worden. De opbrengst van ruim €10 miljard werd grotendeels uitgekeerd aan aandeelhouders via dividend en aandeleninkoop. Hiermee werd aandeelhouderswaarde vrijgemaakt, maar Akzo verloor ook een stabiele kasstroombron. Sindsdien draait het hele concern om verf en coatings – een markt die weliswaar groot is, maar ook zeer competitief en volatiel.
Omzet- en winstontwikkeling
De omzet van Akzo Nobel is tussen 2018 en 2024 gestaag gestegen, van circa €9 miljard naar ruim €10,7 miljard. Daarmee laat het bedrijf een solide top-line groei zien, vooral door prijsverhogingen en selectieve uitbreiding in opkomende markten. Toch heeft die omzetgroei zich niet vertaald in evenredige winstgroei.
De nettowinst piekte in 2021 met bijna €860 miljoen, maar zakte daarna stevig weg. In 2022 drukten de explosief gestegen grondstof- en energiekosten de marges, waardoor de winst terugviel naar slechts €388 miljoen. In 2023 was er enig herstel naar €488 miljoen en in 2024 kwam het nettoresultaat uit op €542 miljoen. In de eerste helft van 2025 bedroeg de winst €231 miljoen, waarmee het jaarresultaat in dezelfde orde van grootte lijkt te komen.
Het patroon is duidelijk: de omzet groeit wel, maar de marges zijn volatiel. Vooral de afhankelijkheid van grondstoffen, energieprijzen en valutaschommelingen maakt Akzo kwetsbaar.
Kosten en marges
De marges van Akzo Nobel zijn de laatste jaren een terugkerend thema. Waar de brutomarge in 2018–2019 nog ruim boven 40% lag, zakte deze in 2022 naar circa 36%. De oorzaak lag in fors gestegen prijzen voor pigmenten, harsen, oplosmiddelen, verpakkingen, energie en transport. Deze kosten konden niet één-op-één worden doorberekend, mede door hevige concurrentiedruk en contractuele prijsafspraken met grote klanten.
Hoewel Akzo Nobel sinds 2023 prijsverhogingen heeft doorgevoerd, blijft er een vertraging tussen kostenstijgingen en prijsaanpassingen. Dat verklaart waarom de brutomarge in 2023–2024 wel herstelde, maar nog niet terug is op pre-2020 niveaus. Het operationele resultaat ligt nu rond 7%, met een streven richting 10–12% in de komende jaren.
Om dat doel te bereiken, richt Akzo Nobel zich sterk op efficiency. Er lopen grote kostenbesparingsprogramma’s die honderden miljoenen per jaar moeten opleveren. Denk aan reorganisaties, digitalisering van processen, optimalisatie van fabrieken en een strakkere supply chain. Het nadeel van zo’n strategie is dat dit geen oneindige bron van winstgroei is: zodra de besparingen zijn doorgevoerd, moet echte groei uit innovatie en marktaandeel komen.
Geografische verdeling
De omzet van Akzo Nobel is geografisch breed gespreid. Europa, Midden-Oosten en Afrika (EMEA) is de grootste regio en goed voor circa 45–50% van de omzet. Hier liggen de wortels van het bedrijf, met sterke merken en een leidende positie in de professionele markt. Toch staan de marges hier onder druk door hoge energiekosten en stijgende lonen.
Azië-Pacific is goed voor circa 30% van de omzet en wordt gezien als groeimotor. Vooral India en Zuidoost-Azië bieden kansen, maar in China is de vraag de laatste jaren afgezwakt. De marges in deze regio zijn wisselend door felle concurrentie en valutaschommelingen.
Noord- en Zuid-Amerika nemen samen circa 20–25% voor hun rekening. In Noord-Amerika is Akzo relatief klein in decoratieve verven, waar Sherwin-Williams en PPG domineren. Wel heeft Akzo er een goede positie in industriële coatings. In Latijns-Amerika, met name Brazilië, groeit de vraag sterker.
Productienetwerk
Akzo Nobel produceert grotendeels lokaal. Met meer dan 200 fabrieken wereldwijd is het bedrijf aanwezig in vrijwel alle markten waar het actief is. Dit is logisch, want verf en coatings zijn volumineus en relatief goedkoop in verhouding tot transportkosten. Lokale productie voorkomt dure logistiek, maakt snelle levering mogelijk en vergemakkelijkt het inspelen op lokale regelgeving.
Concurrentie
De concurrentie in de sector is intens. Sherwin-Williams (VS) is veruit de grootste speler, gevolgd door PPG Industries (VS), Nippon Paint (Japan) en Akzo Nobel. Daarnaast zijn er sterke regionale spelers zoals Asian Paints in India, Kansai Paint in Afrika en Jotun in Scandinavië en het Midden-Oosten.
Akzo Nobel onderscheidt zich door sterke Europese merken zoals Flexa en Sikkens, en een sterke positie in marine- en protective coatings via het merk International. Toch is de concurrentie op prijs en innovatie stevig, waardoor Akzo niet zomaar hogere kosten kan doorberekenen.
Balansontwikkeling
De balans van Akzo Nobel is sinds 2018 sterk veranderd. Na de verkoop van Specialty Chemicals was het bedrijf bijna schuldenvrij en beschikte het over een enorme kaspositie. Een groot deel daarvan is teruggegeven aan aandeelhouders.
Sindsdien is de netto schuld geleidelijk opgelopen naar circa €4,5 miljard, met een solvabiliteit van rond de 40–45%. Dat is nog steeds gezond, maar minder royaal dan in 2018–2019. In 2022 stonden de kasstromen tijdelijk onder druk door hoge voorraden en kosten. In 2024–2025 verbeterden die weer, mede dankzij kostenbesparingen en beter werkkapitaalbeheer.
Dividend en aandeleninkoop
Akzo Nobel voert een aandeelhoudersvriendelijk beleid. Het gewone dividend bedraagt al jaren circa €2 per aandeel per jaar, ondanks schommelingen in de winst. In 2018 werd een uitzonderlijk hoog speciaal dividend uitgekeerd na de verkoop van Specialty Chemicals.
Daarnaast koopt Akzo structureel aandelen in, meestal voor circa €500 miljoen per jaar. Daarmee wordt waarde teruggegeven en wordt de winst per aandeel ondersteund. In 2018–2019 liep er een megaprogramma van ruim €2,5 miljard.
Bestuur en strategie
Na het mislukte overnamebod van PPG in 2017 en de verkoop van Specialty Chemicals werd het bestuur vernieuwd. Thierry Vanlancker leidde de herpositionering tot 2020, waarna Greg Poux-Guillaume aantrad als CEO. Onder zijn leiding ligt de nadruk op margeherstel, kostenbesparing, duurzaamheid en digitale transformatie.
Akzo Nobel heeft duidelijke doelen: marges richting 10–12%, een halvering van de COâ‚‚-uitstoot in 2030, meer circulaire grondstoffen en groei in premiumsegmenten. De strategie is dus tweesporig: enerzijds kostenbesparingen om marges snel te verbeteren, anderzijds innovatie en duurzaamheid om op lange termijn concurrentievoordeel te behalen.
Unieke posities en concurrentievoordeel
Wat Akzo Nobel uniek maakt, zijn vooral de sterke Europese merken, de premiumpositie in professionele verf, en de wereldwijde leidende rol in marine- en protective coatings. Ook de nadruk op duurzaamheid is onderscheidend: klanten zoals autofabrikanten en bouwbedrijven moeten hun eigen duurzaamheidsdoelen halen, en kiezen daarom steeds vaker voor leveranciers die milieuvriendelijke producten bieden. Hier kan Akzo zich onderscheiden van concurrenten die trager verduurzamen.
Samenvatting
Akzo Nobel is een wereldwijd opererend verf- en coatingsbedrijf dat in de afgelopen jaren stabiele omzetgroei maar grillige winstontwikkeling heeft laten zien. Na de verkoop van Specialty Chemicals is het bedrijf afhankelijker geworden van de cyclische verf- en coatingsmarkt. De marges kwamen vooral in 2022 zwaar onder druk door hoge grondstof- en energiekosten. Sindsdien richt Akzo zich sterk op kostenbesparingen en efficiency, met als doel de marges structureel te verhogen.
Voor beleggers is Akzo Nobel een bedrijf dat stabiliteit biedt in omzet, maar kwetsbaar is in winstgevendheid door externe kostenfactoren en stevige concurrentie. Het onderscheidend vermogen ligt in sterke merken, niches in industriële coatings en duurzaamheid. De uitdaging voor de komende jaren is om de winst niet alleen via kostenreducties, maar ook via echte groei te verhogen.